Higiena jamy ustnej u niemowląt. Jak myć zęby niemowlaka?

Higiena jamy ustnej u niemowląt. Jak myć zęby niemowlaka?

Higiena jamy ustnej jest ważnym elementem dbania o zdrowie naszych dzieci, już od niemowlęcych lat. Jest ona nie tylko istotna dla utrzymania świeżego oddechu i pięknego uśmiechu, ale także dla ogólnego zdrowia. Prawidłowa opieka nad zębami i dziąsłami może zapobiec wielu problemom w przyszłości. Dlatego warto inwestować czas i uwagę w tę ważną dziedzinę opieki nad dziećmi jeszcze przed wyrznięciem pierwszego ząbka.Zadbajmy razem o ich piękne uśmiechy i zdrowie!

• Bardzo często słyszymy, że zęby mleczne nie wymagają uwagi, ponieważ i tak wypadną. Jednak brak opieki nad nimi oraz zaniechanie leczenia próchnicy może prowadzić do poważnych problemów w przyszłości, wymagających długotrwałych i skomplikowanych leczeń ortodontycznych w dorosłym wieku.
• W obecnej, zdominowanej przez wygląd kulturze, nieestetyczny uśmiech lub zdrowotne problemy z zębami mogą znacząco wpłynąć na poczucie własnej wartości dziecka i prowadzić do trudności w akceptacji przez rówieśników.
• Stan zębów i jamy ustnej oraz nawyki wypracowane w dzieciństwie rzutują bezpośrednio na dziecka przyszłość. Bakterie próchnicowe, gdy przedostaną się do krwi, mogą przyspieszyć proces odkładania blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
• Zachowania takie jak delikatne czyszczenie zębów niemowląt, wybór odpowiednich produktów do pielęgnacji, kontrola diety oraz regularne wizyty u dentysty są nieodzowne. Pozwalają one uniknąć próchnicy, której konsekwencje mogą się przejawić w przyszłości jako poważne problemy zdrowotne.

Dlaczego higiena jamy ustnej u niemowląt jest tak ważna?

Bardzo często słyszymy, że zęby mleczne nie wymagają uwagi, ponieważ i tak wypadną. Jednak brak opieki nad nimi oraz zaniechanie leczenia próchnicy może prowadzić do poważnych problemów w przyszłości, wymagających długotrwałych i skomplikowanych leczeń ortodontycznych w dorosłym wieku. Zęby mleczne pełnią istotną rolę jako pewnego rodzaju rusztowanie w przestrzeniach dla późniejszych zębów stałych, dlatego nie można ich lekceważyć. "Mleczaki" nie są więc "wybrykiem” ewolucji, ale elementem mającym istotny wpływ na rozwijający się układ kostny dziecka. Wady zgryzu, będące pokłosiem próchnicy, często prowadzą do kompensacyjnych skrzywień kręgosłupa, zaburzeń postawy i dolegliwości bólowych. Co więcej, najnowsze badania sugerują, że bakterie próchnicowe mogą aktywować układ immunologiczny dziecka, przyczyniając się do rozwoju alergii, szczególnie u dzieci*. Dlatego higiena jamy ustnej u niemowlaka ma znaczenie nie tylko dla jego uśmiechu, ale także dla ogólnego zdrowia i dobrej postawy ciała.

* Wee JH, Park MW, Min C, Park IS, Park B, Choi HG. Poor oral health is associated with asthma, allergic rhinitis, and atopic dermatitis in Korean adolescents: A cross-sectional study. Medicine (Baltimore). 2020 Jul 31;99(31):e21534. doi: 10.1097/MD.0000000000021534. PMID: 32756203; PMCID: PMC7402906.

Higiena jamy ustnej a zdrowie psychiczne dziecka

W obecnej, zdominowanej przez wygląd kulturze, nieestetyczny uśmiech lub zdrowotne problemy z zębami mogą znacząco wpłynąć na poczucie własnej wartości dziecka i prowadzić do trudności w akceptacji przez rówieśników. Negatywne postrzeganie siebie w dzieciństwie niesie ze sobą ryzyko powstawania nerwic, fobii oraz depresji w przyszłości. Warto zatem zwracać uwagę nie tylko na fizyczne zdrowie, ale również na aspekty emocjonalne i psychospołeczne dzieci, aby zapewnić im zdrowy rozwój i pewność siebie.

Czytaj również: W jaki sposób wyprawka do przedszkola może zwiększyć pewność siebie dziecka?

Higiena jamy ustnej niemowlaka to inwestycja w jego przyszłość

Stan zębów i jamy ustnej oraz nawyki wypracowane w dzieciństwie rzutują bezpośrednio na przyszłość dziecka . Bakterie próchnicowe, przedostające się do krwi, mogą przyspieszyć proces odkładania blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Ponadto, te same bakterie, dotykając trzustki, mogą uszkodzić komórki odpowiedzialne za produkcję insuliny, co przyczynia się do rozwoju cukrzycy. Dodatkowo, infekcje bakteryjne wywołane próchnicą są częstym źródłem wielu przewlekłych zapaleń nerek. Warto również zwrócić uwagę, że próchnica może być powiązana z przewlekłym stanem zapalnym zatok, co jest coraz bardziej rozpoznawane przez lekarzy, i objawia się kierowaniem pacjentów od laryngologów do stomatologów. Ważne jest zrozumienie, że zdrowie jamy ustnej ma wpływ na ogólny stan zdrowia, zwłaszcza w okresie dzieciństwa.

Jak dbać o pierwsze zęby niemowlaka?

Pierwsze zęby u niemowląt zaczynają się pojawiać około 6. miesiąca życia. Do tego czasu warto skompletować wszystkie niezbędne przyrządy do higieny jamy ustnej i zębów dziecka. Przyda się więc silikonowy naparstek do masażu dziąseł, pasta do zębów bez fluoru, szczoteczka od pierwszego ząbka z miękkim naturalnym, bądź nylonowym włosiem, drewniany gryzak łagodzący ból i świąd dziąseł podczas wyrzynania zębów.

Czytaj również: Jak poradzić sobie z jesiennymi infekcjami bez sterydów i antybiotyków?

Higiena jamy ustnej niemowlaka - regularne wizyty w gabinecie

O higienę jamy ustnej niemowlaka warto zacząć dbać jeszcze przed “wystukaniem” pierwszych zębów. Tuż przed pojawieniem się pierwszego z nich warto odbyć wizytę u stomatologa, który przekaże najważniejsze informacje dotyczące masażu dziąseł i mycia zębów oraz rodzaju pasty do zębów. Wczesna wizyta u dentysty pozwoli również maluchowi oswoić się z białym fartuchem i gabinetem, dzięki czemu przyszłe wizyty kontrolne nie będą się już wiązały ze stresem i lękiem. Gabinet stomatologa warto odwiedzać raz na pół roku.

Higiena jamy ustnej niemowlaka - delikatne szczotkowanie zębów

Pierwsze zabiegi pielęgnacyjne w jamie ustnej dziecka można rozpocząć już w okresie noworodkowym. Po każdym karmieniu można delikatnie wyczyścić dziąsła malucha miękką, wilgotną gazą albo szmatką. U niemowląt gazę można zastąpić gumową bądź silikonową szczoteczką nakładaną na palec. Na tym etapie zamiast pasty do zębów można używać ostudzonej, przegotowanej wody. W okresie ząbkowania, tuż przed pojawieniem się pierwszego ząbka, możemy stopniowo wprowadzać szczoteczkę z miękkim włosiem oraz pastę do zębów bez fluoru, o przyjemnym owocowym smaku. Masaż dziąseł z jednej strony złagodzi dolegliwości bólowe związane z ząbkowaniem, z drugiej zaś zapewni odpowiednią stymulację sensoryczną jamy ustnej i przyzwyczai dziecko do nowych doznań smakowych. Ponadto w okresie ząbkowania jest bardzo ważna higiena dziąseł, dlatego warto o nią zadbać odpowiednio wcześnie, a nie dopiero po pojawieniu się pierwszych ząbków.Od początku warto zainwestować w dobrą pastę organiczną bez fluoru z certyfikatem BIO i czystym składem (ang. clean label). Pasta Azeta BIO zawiera zapobiegający próchnicy ksylitol, naturalną uwodnioną krzemionkę oraz łagodzący podrażnienia wyciąg z aloesu drzewiastego (Aloe barbadensis). Pozbawiona jest również sztucznych substancji pieniących i zawiera naturalne, owocowe aromaty.

Czytaj również: W jaki sposób ksylitol chroni dziecko przed próchnicą?

Higiena jamy ustnej niemowlaka - unikaj cukru

Punktem wyjścia do higieny jamy ustnej i zębów niemowlaka powinno być unikanie cukrów, a zwłaszcza słodzonych napojów, owocowych musów i słodyczy podawanych dziecku tuż przed snem. Choć słodycze w tak młodym wieku powinny być abstrakcją, to niestety można spotkać roczne dzieci z lizakiem, słodkimi ciastkami albo czekoladą w buzi. Po zjedzeniu słodkich produktów, drobnoustroje w jamie ustnej mają dostęp do źródła glukozy, która stanowi pożywienie dla tych bakterii. Bakterie w jamie ustnej łączą się z resztkami jedzenia i śliną, tworząc warstwę zwaną płytką nazębną. To klejąca się substancja, która osadza się na powierzchni zębów. Bakterie w płytkach nazębnych przekształcają cukry z pożywienia (na przykład sacharozę) w kwasy organiczne, głównie kwas mlekowy. To proces fermentacji. Kwasy organiczne produkowane w wyniku fermentacji obniżają pH w jamie ustnej, co powoduje, że szkliwo (twarda powierzchnia zębów) staje się bardziej kwasowe. W kwasowym środowisku szkliwo ulega demineralizacji, co prowadzi do powstania ubytków. Gdy demineralizacja szkliwa staje się bardziej zaawansowana, powstają ubytki w postaci dziur lub uszkodzeń na powierzchni zębów. Bakterie mogą dalej rozwijać się w tych ubytkach, co prowadzi do zaawansowanej próchnicy, jeśli nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie. Pamiętajmy, że troska o higienę jamy ustnej dziecka nie tylko zapewni mu piękny uśmiech, ale także wpłynie na jego ogólny komfort, pewność siebie i zdrowie. Dbajmy o uśmiech naszych najmłodszych, inwestując w ich przyszłość już od pierwszego ząbka. Zachowania takie jak delikatne czyszczenie zębów niemowląt, wybór odpowiednich produktów do pielęgnacji, kontrola diety oraz regularne wizyty u dentysty są nieodzowne. Pozwalają one uniknąć próchnicy, której konsekwencje mogą się przejawić w przyszłości jako poważne problemy zdrowotne.